In dit hoofdstuk vindt u het overzicht van alle wetenschappelijke producten die het WODC in 2020 heeft voortgebracht. Daaronder vallen onderzoeken, wetenschappelijke artikelen en presentaties. Acht van deze onderzoeken zijn op verschillende plekken in dit jaarverslag uitgelicht.
Afgeronde onderzoeken
In 2020 rondde het WODC 92 rapporten af. Daarvan zijn er 27 gemaakt door onderzoekers van het WODC, in 3 vormen:
- 22 cahiers (standaard onderzoek)
- 4 factsheet (beknopte onderzoeksresultaten of samenvatting van het onderzoek)
- 1 memorandum (onderzoeksmethodologische rapportage)
Daarnaast zijn er 62 onderzoeken uitgevoerd door onderzoeksbureaus of universiteiten. Dit zijn onderzoeken die worden uitgevoerd op aanvraag van het ministerie van Justitie en Veiligheid in opdracht van het WODC. Vanuit het WODC is een projectleider betrokken bij de aanbesteding van het onderzoek en de begeleiding ervan. Ook neemt de projectleider zitting in de begeleidingscommissie.
Er zijn in 2020 nog 3 andersoortige publicaties uitgekomen:
- 2 samenwerkingsprojecten van het WODC met het Sociaal Cultureel Planbureau en het Trimbos-instituut
- De Justitiethesaurus, die jaarlijks door het WODC gemaakt wordt.
Uitgelicht onderzoek
Bedreigingen en intimidaties van burgemeesters in relatie tot de bestuurlijke aanpak
Over het onderzoek
In de laatste twee jaren is er sprake van een toename van het aantal bedreigingen en intimidaties tegen burgemeesters. Toch is er over de periode van 2010 tot 2020 geen structurele stijging. Niettemin hebben veel burgemeesters door de jaren weleens te maken gehad met bedreiging of intimidatie.
Uit het onderzoek, dat werd uitgevoerd door I&O Research in opdracht van het WODC, blijkt dat er een grote verscheidenheid aan factoren is die tot bedreiging of intimidatie kunnen leiden; de inzet van bestuurlijke bevoegdheden is er een van. De stelling in het maatschappelijk debat dat het aantal bedreigingen en intimidaties tegen burgemeesters vanuit de hoek van de georganiseerde criminaliteit is toegenomen, juist omdat burgemeesters meer gebruikmaken van hun bevoegdheden in de strijd tegen die georganiseerde criminaliteit, kan niet worden bevestigd, noch ontkracht. Het is een feit dat steeds meer bevoegdheden worden ingezet door burgemeesters, maar dit heeft vooralsnog niet geleid tot een structurele toename van het aantal bedreigingen en intimidaties tegen burgemeesters.
Wel is duidelijk dat criminele netwerken voor burgemeesters een risicofactor vormen als het gaat om de kans op bedreiging en intimidatie naar aanleiding van de inzet van bevoegdheden. Mensen die onderdeel uitmaken van criminele netwerken zijn zich doorgaans meer bewust van de grenzen van het strafrecht dan bijvoorbeeld personen die vanuit frustratie of onmacht handelen. Er is richting burgemeesters dan ook eerder sprake van intimidatie vanuit de georganiseerde criminaliteit dan van (strafbare) bedreiging.
Wat is ermee gebeurd
De ministeries van Justitie en Veiligheid en Binnenlandse Zaken en Koninkrijksrelaties werken samen aan de doorontwikkeling van bestuurlijke weerbaarheid. De uitkomsten van het onderzoek zijn besproken met de stuurgroep Weerbare Burgemeesters en andere betrokken partners vanuit het Netwerk Weerbaar Bestuur (zoals politie, Openbaar Ministerie en Vereniging Nederlandse Gemeenten). Samen met deze partners is verkend welke maatregelen en handvatten nodig zijn.
In projectgroepen wordt gezamenlijk gewerkt aan onder meer een collectieve organisatienorm. In het voorjaar van 2021 volgt een expertsessie met burgemeesters, gemeentesecretarissen en veiligheidspartners, gericht op casuïstiek ten behoeve van normstelling. Ook is er aandacht voor de rol van de werkgever in het aangifteproces, komt er een informatiefolder over aangifte doen met een beschrijving van de verschillende strafbare feiten die verband kunnen houden met bedreiging en intimidatie, alsook tips over het aangifteproces en de nazorg na bedreiging of intimidatie.
Het streven is dat de resultaten van het onderzoek op deze manieren een bijdrage leveren aan het weerbaarder maken van burgemeesters (en breder politieke ambtsdragers) en hun ambtelijke organisaties, aan de effectieve en succesvolle opvolging van aangiftes van politieke ambtsdragers, zoals burgemeesters, en om de bereidheid tot aangifte te verhogen.
Klein Kranenburg, L., Doeschot, F. ten, Bouwmeester, J. & Andringa, W. (2020). Bedreigingen en intimidaties van burgemeesters in relatie tot de bestuurlijke aanpak. Enschede: I&O Research.
Cahiers
Bargh, M.S., Latenko, A., Braak, S. van den, Vink, M. & Meijer, R. (2020). On statistical disclosure control technologies for protecting personal data in tabular data sets. Den Haag: WODC. Cahier 2020-17.
Beerthuizen, M.G.C.J., Sipma, T. & Laan, A.M. van der (2020). Aard en omvang van dader- en slachtofferschap van cyber- en gedigitaliseerde criminaliteit in Nederland. Den Haag: WODC. Cahier 2020-15.
Beijersbergen, K.A. & Verweij, S. (2020). De uitvoering van (verscherpt) reclasseringstoezicht bij overvallers en de samenhang met recidive. Den Haag: WODC. Cahier 2020-14.
Berkel, J.J. van, Eeden, C.A.J. van den, Poot, C.J. de & Haan, M. de (medew.) (2020). Het gebruik van bewaarde kentekengegevens in de opsporing: De wet 'vastleggen en bewaren van kentekengegevens door de politie' een jaar in werking. Den Haag: WODC. Cahier 2020-13.
Blokdijk, D. & Beijersbergen, K.A. (2020). Achtergronden en recidive onder daders van high impact crimes veroordeeld in 2002-2016. Den Haag: WODC. Cahier 2020-01.
Blom, M. & Weijters, G. (2020). Recidive na het CBR-onderzoek alcohol. Den Haag: WODC. Cahier 2020-22.
Boschman, S., Teerlink, M. & Weijters, G. (2020). Monitor nazorg ex-gedetineerden - 6e meting: Problemen op de basisvoorwaarden voor re-integratie en de relatie met recidive. Den Haag: WODC. Cahier 2020-19.
Drieschner, K.H., Hill, J.M. & Weijters, G.M. (2020). Recidive na forensische zorgtrajecten met uitstroom 2013-2015. Den Haag: WODC. Cahier 2020-08.
Eshuis, R.J.J. (2020). Het innen van verkeersboetes op basis van de Wahv: Instrumenten, kosten en resultaat. Den Haag: WODC. Cahier 2020-05.
Gestel, B. van, Kouwenberg, R.F. (medew.) & Berkel, J.J. van (medew.) (2020). Evaluatie Tijdelijke wet bestuurlijke maatregelen terrorismebestrijding. Den Haag: WODC. Cahier 2020-02.
Hill, J.M., Drieschner, K.H. & Weijters, G.M. (2020). Op zoek naar methoden om recidive tijdens een strafrechtelijk traject in kaart te brengen: Recidive tijdens tbs met dwangverpleging als testcase. Den Haag: WODC. Cahier 2020-09.
Meer, M. van der, Maliepaard, M., Can, S. van & Schans, D. (2020). De weg(en) naar verblijfsrecht: Waarom buitenlandse slachtoffers van mensenhandel gebruikmaken van de asielprocedure. Den Haag: WODC. Cahier 2020-06.
Meijer, R.F. (red.), Braak, S.W. van den (red.) & Choenni, R. (red.) (2020). Criminaliteit en rechtshandhaving 2019: Ontwikkelingen en samenhangen. Den Haag: WODC. Cahier 2020-16.
Moolenaar, D.E.G., Kriege, A.G., Tulder, F.P. van, Smit, P.R. & Diephuis, B.J. (2020). Capaciteitsbehoefte Justitiële Ketens t/m 2025: Beleidsneutrale ramingen. Den Haag: WODC. Cahier 2020-07.
Nagtegaal, M.H. (2020). Wet Langdurig Toezicht: Onderzoeksprogramma naar de toepassingen van de Wet langdurig toezicht in 2017-2022. Den Haag: WODC. Cahier 2020-04.
Nagtegaal, M. (2020). Wet langdurig toezicht: Reconstructie van de beleidstheorie, eerste evidentie en nadere onderzoeksthema's. Den Haag: WODC. Cahier 2020-21.
Noyon, S.M., Meer, M. van der, Kulu-Glasgow, I. & Schans, D. (2020). Steun voor de Nederlandse rechtsstaat onder statushouders: Identificatie, gedeelde waarden, evaluaties en institutioneel vertrouwen. Den Haag: WODC. Cahier 2020-10.
Veen, H.C.J. van der & Heuts, L.F. (2020). National Risk Assessment Terrorismefinanciering 2019. Den Haag: WODC. Cahier 2020-12.
Veen, H.C.J. van der, Heuts, L.F. & Leertouwer, E.C. (medew.) (2020). National Risk Assessment Witwassen 2019. Den Haag: WODC. Cahier 2020-11.
Verweij, S. & Weijters, G. (2020). Recidive tijdens en na reclasseringstoezicht: Een onderzoek naar de uitvoering van reclasseringstoezicht en de samenhang met recidive. Den Haag: WODC. Cahier 2020-20.
Voert, M.J.ter & Hoekstra, M.S. (2020). Geschilbeslechtingsdelta 2019: Over verloop en afloop van (potentieel) juridische problemen van burgers. Den Haag: WODC. Cahier 2020-18.
Zaalberg, A., Cornet, L.J.M., Platje, E. & Kogel, K. de (2020). Leefklimaat en stress in detentie: Een pilotstudie in PI Nieuwegein. Den Haag: WODC. Cahier 2020-03.
Factsheets
Gestel, B. van & Kouwenberg, R.F. (2020). Update liquidaties 2020. Den Haag: WODC. Factsheet 2020-04.
Kulu-Glasgow, I., Meer, M. van der, Noyon, S.M., Beenakkers, E.M.T. & Smit, M. (2020). Toekomstgerichte begeleiding en vrijwillige terugkeer van afgewezen alleenstaande minderjarige vreemdelingen: Knelpunten en mogelijke oplossingen. Den Haag: WODC. Factsheet 2020-02.
Voert, M. ter (2020). Scheidingen 2019: Gerechtelijke procedures en gesubsidieerde rechtsbijstand. Den Haag: WODC. Factsheet 2020-01.
WODC & CBS (2020). Integratie en vertrek van een recent cohort AMV’s in Nederland (2014-2019). Den Haag: WODC. Factsheet 2020-03.
Memorandum
Verweij, S. & Tollenaar, N. (2020). Recidivemeting adolescentenstrafrecht: Een onderzoek naar de haalbaarheid en eerste resultaten. Den Haag: WODC. Memorandum 2020-01.
Externe publicaties
Aa, S. van der, Claessen, J. & Hofmann, R. (2020). Speciale behoefte van slachtoffers van hate crime ten aanzien van het strafproces en de slachtofferhulp. Maastricht University – Faculteit der Rechtsgeleerdheid.
Aarten, P., Hudepohl, M., Lakerveld, J. van, Matthys, J. & Buiskool, B.-J. (2020). Agressie en geweld in het veiligheidsveld: Literatuurstudie naar agressie en geweld jegens beroepsgroepen werkend onder beleidsverantwoordelijkheid van het ministerie van Justitie en Veiligheid. Leiden: Universiteit Leiden – PLATO/Universiteit Leiden – ISGA.
Abraham, M., Dijk, B. van & Hofstra, D. (2020). Feiten op een rij: een tussenstand: Tussenevaluatie Actieplan feitenonderzoek in de jeugdbeschermingsketen. Amsterdam: DSP-groep.
Abraham, M. & Soomereren, P. van (2020). Buitengewoon veilig: Onderzoek naar taken en arbeidsomstandigheden van boa's en de samenwerking met politie. Amsterdam: DSP-groep.
Akkersmans, M., Gielen, W., Kloosterman, R., Moons, E., Reep, C. & Wingen, M. (2020). Prevalentiemonitor Huiselijk Geweld en Seksueel Geweld 2020. Den Haag: CBS.
Asscher, J.J., Brink, Y.N. van den, Creemers, H.E., Huls, E., Logchem, E.K. van, Lynch, N. & Rap, S.E. (2020). De strafmaat voor jeugdige daders van ernstige gewelds- en zedenmisdrijven in internationaal perspectief. Den Haag: Boom Juridisch.
Berends, S. & Buimer, L. (2020). Omgangsregeling tussen ouders na scheiding. Amsterdam: Regioplan beleidsonderzoek.
Berends, S., Buimer, L. & Klaver, J. (2020). Procesevaluatie pilot Tynaarlo. Amsterdam: Regioplan beleidsonderzoek.
Berk, V. de, Jongebreur, W. & Kluft, S. (2020). Beroepen op het professioneel verschoningsrecht: Doorlooptijden en gevolgen voor strafrechtelijk onderzoek. Utrecht: Significant APE.
Boogaard, M., Dingemanse, P., Klein, T., Middelbeek, L. (medew.), Emmelot, Y. (medew.) & Sligte, H. (medew.) (2020). Evaluatie Kwaliteitsimpuls politieonderwijs Caribisch Nederland. Amsterdam: Kohnstamm instituut.
Brennenraedts, R., Bekkers, R., Kats, J., Hanswijk, M., Bakhyshov, R., Sahebali, W. & Jansen, R. (2020). Informatie-uitwisseling landelijk dekkend stelsel cybersecurity. Utrecht: Dialogic Innovatie en Interactie.
Bröring, H.E., Tollenaar, A., Feenstra, M. & Outhuijse, A. (2020). Schorsende werking van rechtsmiddelen bij bestuurlijke boetes. Groningen: Rijksuniversiteit Groningen – Faculteit Rechtsgeleerdheid.
Bruning, M.R., Smeets, D.J.H., Bolscher, K.G.A., Peper, J.S., Boer, R. de, Alink, L.R.A. (medew.), Crone, E.A.M. (medew.), Doek, J.E. (medew.), Mesman, J. (medew.) & Zon, K.A.M. van der (medew.) (2020). Kind in proces: van communicatie naar effectieve participatie: Het hoorrecht en de procespositie van minderjarigen in familie- en jeugdzaken. Nijmegen: Wolf Legal Publishers.
Doekhie, J.V.O.R., Liefaard, T., Bak, R. den, Jeltes, M., Marchena-Slot, A., Nieuw, R., Mooren, F. van der, Zee, S. van der (medew.) & Werf, F. van der (medew.) (2020). Invoering jeugdstrafrecht in Caribisch Nederland: Een verkenning naar een jeugdstrafrechtmonitor. Leiden: Universiteit Leiden – Faculteit der Rechtsgeleerdheid.
Galic, M., Noorman, M., Sloot, B. van der, Koops, B.-J., Cuijpers, C., Gellert, R., Keymolen, E. & Delden, T. van (2020). Spioneren met hobbydrones en andere technologieën door burgers: Een verkenning van de privacyrisico’s en reguleringsmogelijkheden. Tilburg: Tilburg University – Tilburg Institute for Law, Technology, and Society (TILT).
Gompel, S.J. van, Hugenholtz, P.B., Poort, J.P., Schumacher, L.D. & Visser, D.J.G. (2020). Evaluatie Wet Auteurscontractenrecht. Amsterdam: Universiteit van Amsterdam – Instituut voor Informatierecht (IVIR).
Hebly, M.R., Lindernbergh, S.D., Visscher, L.T. & Desmet, P.T.M. (2020). Compensatie en verhaal van schade door strafbare feiten: Verkenning en bronnen, volumes en publieke kosten. Rotterdam: Erasmus Universiteit Rotterdam – School of Law.
Heijden, P.G.M. van der, Cruyf, M.J.L.F., Engbersen, G.B.M. & Gils, G.H.C. van (2020). Schattingen onrechtmatig in Nederland verblijvende vreemdelingen 2017-2018. Utrecht: Universiteit Utrecht – Faculteit Sociale Wetenschappen.
Hoboken, J. van, Appelman, N., Duin, A. van, Blom, T., Zarouali, B., O Fathaigh, R., Seel , M., Stringhi, E. & Helberger, N. (2020). Voorziening voor verzoeken tot snelle verwijdering van onrechtmatige online content. Amsterdam: Universiteit van Amsterdam – Instituut voor Informatierecht (IVIR).
Homburg, G., Kuin, M. & Schols, H. (2020). Governance Meerjaren Productie Prognose migratieketen. Amsterdam: Regioplan beleidsonderzoek.
Hoon, A.M. de, Hirsch Ballin, M.F.H. & Bollen, S.G.M.J. (2020). De verdachte in beeld: Eisen en waarborgen voor het gebruik van videoconferentie ten aanzien van verdachte in het Nederlandse strafproces in rechtsvergelijkend perspectief. Amsterdam: Vrije Universiteit – Faculteit der Rechtsgeleerdheid.
Hoorens, S., Nederveen, F., Snippe, J., Muijnck, J. de & Sijtsma, M. (2020). Buitenlandse financiering en beïnvloeding van religieuze instellingen in Nederland. Brussel: Rand Europe.
Hulsebosch, B., Vos, H. de & Jong, K. de (2020). Verkenning brede evaluatie NCSA: Verkenning van mogelijkheden voor de evaluatie van de volledigheid, realisatie en impact van de Nederlandse Cybersecurity Agenda op de digitale weerbaarheid van Nederland. Enschede: InnoValor.
Jonker, M., Sarti, A., Jeppesen de Boer, Chr., Lünnemann, K., Drost, L. (medew.) & Koster, N. (medew.) (2020). Omgang tussen grootouders en kleinkinderen: Een sociaalwetenschappelijke en rechtsvergelijkende studie. Utrecht: Verwey-Jonker Instituut.
Jungmann, N., Linssen, M., Moerman, A., Muiswinkel, S. van & Oomkens, R. (2020). Betalingsregelingen: Bevorderen van haalbare betalingsregelingen bij private schuldeisers. Utrecht: Hogeschool Utrecht - Kenniscentrum Sociale Innovatie.
Keymolen, E., Noorman, M., Sloot, B. van der, Cuijpers, C., Koops, B.-J. & Zhao, B. (2020). Op het eerste gezicht: Een verkenning van gezichtsherkenning en privacyrisico's in horizontale relaties. Tilburg: Universiteit van Tilburg – Tilburg Institute for Law, Technology, and Society (TILT).
Klein Kranenburg, L., Doeschot, F. ten, Bouwmeester, J. & Andringa, W. (2020). Bedreigingen en intimidaties van burgemeesters in relatie tot de bestuurlijke aanpak. Enschede: I&O Research.
Kluft, S. & Wilms, P. (2020). Versterking internationale kennisfunctie internationale ontwikkelingen op het beleidsdomein van justitie en veiligheid. Utrecht: Significant API.
Koenraadt, R.M., Boone, M.M., Rap, S.E. & Kappert, S. (2020). Financieel toezicht binnen het (jeugd)strafrecht: Een onderzoek naar het verloop, de resultaten en mogelijke uitbreiding van verplicht financieel toezicht binnen het (jeugd)strafrecht. Den Haag: Boom Juridisch.
Koning, M. de & Vliek, M. (2020). Beleidsinstrumenten en extremistische wereldbeelden: Een verkennend rapport. Nijmegen: Radboud Universiteit Nijmegen - Faculteit Filosofie, Theologie en Religiewetenschappen.
Koopmans, C. (2020). Verkenning MKBA-werkwijzer Justitie en Veiligheid. Amsterdam: SEO Economisch onderzoek.
Kruize, P., Gruter, P. & Suchtelen, T. van (medew.) (2020). Criminele gebouwen: De faciliterende rol van woningen en bedrijfsruimten bij ondermijnende criminaliteit in Nederland en vier EU-landen. Amsterdam: Ateno.
Kruize, P., Gruter, P. & Suchtelen, T. van (medew.) (2020). Discriminatieaspect als strafverzwarende omstandigheid: Cijfers en praktijkervaringen. Amsterdam: Ateno.
Kruize, P., Harms, K. (medew.), Huisman, S. (medew.) & Spek, M. van der (medew.) (2020). Evaluatie Wet aanpassing regeling vervolgingsverjaring 2012. Amsterdam: Ateno.
Kuin, M., Verbeek, E. & Homburg, G. (2020). Procesevaluatie Evaluatie- en uitbreidingswet Bibob 2013: Eindrapport. Amsterdam: Regioplan beleidsonderzoek.
Kulk, S., Deursen, S. van, Snijders, Th. (medew.), Breemen, V. (medew.), Wouters, A. (medew.), Philipsen, S. (medew.), Boekema, M. (medew.) & Heeger, S. (medew.) (2020). Juridische aspecten van algoritmen die besluiten nemen: Een verkennend onderzoek - Met casestudy’s naar contentmoderatie door online platformen, zelfrijdende auto’s, de rechtspraak en overheidsincasso bij verkeersboetes. Utrecht: Universiteit Utrecht – Montaigne Centrum voor Rechtsstaat en Rechtspleging.
Kuppens, T., Gootjes, F., Boendermaker, M., Gordijn, E. & Postmes, T. (2020). Ongenoegen, migratie, gastvrijheid en maatschappelijke onrust. Rijksuniversiteit Groningen – Faculteit Gedrags- & Maatschappijwetenschappen.
Lakerveld, J. van, Wolbers, J., Zonneveld, A., Matthys, J. & Akerboom, M. (2020). State of the art crisisbeheersing – fase 2. Leiden: Universiteit Leiden – PLATO.
Lindeman, J.M.W., Lent, L. van, Vorm, B. van der & Smits, I.C. (2020). Wie past de schoen? De snelrechtgrond in de praktijk: Evaluatie van de Wet uitbreiding gronden voorlopige hechtenis. Utrecht: Universiteit Utrecht – Montaigne Centrum voor Rechtsstaat en Rechtspleging.
Mack, A., Verbeek, E. & Klaver, J. (2020). Plan- en procesevaluatie Landelijke Vreemdelingenvoorzieningen. Amsterdam: Regioplan beleidsonderzoek.
Marseille, A.T., Bex-Reimert, V.M., Winter, P. de, Wever, M. & Winter, H.B. (2020). Evaluatie wijziging van de Rijkswet op het Nederlanderschap in het belang van de nationale veiligheid. Groningen: Rijksuniversiteit Groningen - Faculteit Rechtsgeleerdheid.
Mennes, R., Schoonbeek, I., Pieper, R. & Bieleman, B. (2020). Monitor ontwikkelingen coffeeshopbeleid: Meting 2018. Groningen/Rotterdam: Breuer & Intraval.
Meuwly, D. & Baker, N. (2020). Biometrics in the aliens' identity chain: A literature study. Enschede: University of Twente – Faculty of Electrical, Mathematics and Computer Sciences.
Nan, J.S., Grimmelikhuijzen, D.G.J., Vis, C.L. van der, Mevis, P.A.M. (medew.), Mascini, P. (medew.) & Boer, V.K. (medew.) (2020). En plein public: Praktijk en jurisprudentie bij openlijke geweldpleging tegen functionarissen met een publieke taak. Rotterdam: Erasmus Universiteit Rotterdam - School of Law.
Nauta, O., Abraham, M. & Piepers, N. (2020). Evaluatie College gerechtelijk deskundigen. Amsterdam: DSP-groep.
Nauta, O. & Wilde, B. de (2020). Toepassing draagkrachtbeginsel bij geldboetes. Amsterdam: DSP-groep.
Noordegraaf, M., Heres, L., Terpstra, N., Bos, A., Kolthoff, E., Bovens, C. (medew.) & Wilt, A. van der (2020). Krachtig lerende netwerken: Samenwerkend leren in interorganisationele netwerken voor de aanpak van terrorisme en criminaliteit. Utrecht: Universiteit Utrecht – Departement Bestuurs - en Organisatiewetenschap (USBO).
Peeters, T., Smits van Waesberghe, E., Mesic, A., Wonderen, R. van, Jansen, M. (medew.), Lambregts, T. (medew.), Leijenhorst, A. (medew.), Pauels, M. (medew.), Zeeuw, A. de (medew.) & Pieterse, J. (medew.) (2020). Van persoonlijke krenking tot vertrouwensbreuk: Verhalen van burgers met gebrek aan vertrouwen in instituties. Utrecht: Verwey-Jonker Instituut.
Poot, H. de, McKim, M., Dieleman, R., Bonenberg, B. & Brussee, R. (2020). Klant en keten: Het Prognosemodel Justitiële Ketens gezien door gebruikers. Enschede: Nobis Policy Lab.
Poot, H. de, McKim, M., Dieleman, R. & Spruit, M. (2020). Security-by-design in de vitale sector: Operational technology beveiligen vanuit Design Thinking perspectief. Enschede: Nobis Policy Lab.
Schermer, B. & Sloot, B. van der (2020). Het recht op privacy in horizontale verhoudingen. Amsterdam: Considerati.
Silfversten, E., Jordan, V., Martin, K., Dascalu, D. & Frinking, E. (2020). Cybersecurity - a state-of-the-art-review: Fase 2. Brussels/Cambridge: Rand Europe.
Snippe, J., Woestenburg, N., Muijnck, J.A. de, Geertsema, B., Roest, S. & Pieper, R. (2020). Van beroep in bezwaar: Werkwijze en verdienmodel ‘no cure no pay’ bedrijven WOZ en BPM. Groningen: Breuer & Intraval.
Sondorp, J.E. & Hoogeveen, C.E. (2020). De bescherming van minderjarige slachtoffers: Implementatie van internationale voorschriften in nationale wet- en regelgeving in de praktijk. Woerden: Adviesbureau Van Montfoort.
Spanjaard, H.J.M., Filé, L.L., Noom, M. J. & Buysse, W.H. (2020). Achterlopende ontwikkeling: Het begrip 'onvoltooide ontwikkeling' in de toepassing van het adolescentenstrafrecht. Amsterdam: Spanjaard Development & Training.
Stals, L., Walle & S. van de (2020). Het monitoren van publiek vertrouwen in de politie. Leuven: Katholieke Universiteit Leuven – Instituut voor de overheid.
Voorde, J.M. ten, Hellemons, S.V. & Shuyt, P.M. (2020). Discriminatie als strafbeïnvloedende omstandigheid bij strafbare feiten: Een rechtsvergelijkende studie. Leiden: Universiteit Leiden – Faculteit Rechtsgeleerdheid.
Wein, B., Willems, R., Helderman, J.-K. & Rouwette, E. (2020). Toezicht door Inspectie Justitie en Veiligheid bij toenemende maatschappelijke complexiteit: Een verkennend onderzoek. Nijmegen: Bestuurs- en Beleidslab.
Winter, H.B., Bekkering, J., Floor, T., Geertsema, B., Roest, S. & Smits, J. (2020). De verwerking van politiegegevens in vijf Europese landen: Verkennend onderzoek. Groningen: Rijksuniversiteit Groningen – Pro facto.
Winter, H., Geertsema, B., Krol, E., Beukers, M. & Hoving, R. (2020). Aanpak van de voorraad openstaande vrijheidsstraffen. Groningen: Rijksuniversiteit Groningen – Pro Facto.
Winter, H., Herregodts, R., Krol, E. & Schout, A. (2020). Evaluatie Wet positie en toezicht advocatuur: Eindrapportage. Groningen: Rijksuniversiteit Groningen – Pro Facto.
Zand, E.G. van 't, Crijns, J.H., Schuyt, P.M., Boone, M.M., Emmerik, M.L. van, Steen, I. van der (medew.) & Verlinde, L. (medew.) (2020). Bestuurlijke boetes en de Verklaring Omtrent het Gedrag: Een onderzoek naar de realiseerbaarheid en wenselijkheid van het betrekken van bestuurlijke boetes bij de VOG-screening aan de hand van een casestudy naar handhaving en integriteit in de financiële sector. Leiden: Universiteit Leiden – Faculteit der Rechtsgeleerdheid.
Overige publicaties
Laar, M.E. van (red.), Cruts, A.A.N. (red.), Miltenburg, C.J.A. van (red.), Strada, L. (red.), Ketelaars, A.P.M. (red.), Croes, E.A. (red.), Beenakkers, E.M.T. (red.), Meijer, R.F. (red.), Vrolijk, R.Q. (medew.), Rigter, S. (medew.) & Schürmann, L.S. (medew.) (2020). Nationale Drug Monitor: Jaarbericht 2019. Utrecht: Trimbos-instituut.
Netburg, C.J. van & Weide, S.Y. van der (medew.) (2020). Justitiethesaurus 2019: Gestructureerde standaard trefwoordenclassificatie. Den Haag: WODC.
SCP, RIVM, CBS & WODC (2020). Syrische statushouders op weg in Nederland: De ontwikkeling van hun positie en leefsituatie. Den Haag: SCP.
Gepubliceerde wetenschappelijke artikelen
Met enige regelmaat publiceren onderzoekers van het WODC artikelen in (semi-)wetenschappelijke tijdschriften en op relevante websites voor het werkveld. In 2020 zijn er 17 publicaties verschenen:
Beerthuizen, M.G.C.J., Sipma, T. & Laan, A.M. van der (2020). Nog maar weinig cybercriminelen bekend bij justitie. Secondant.
Braak, S. van den & Bargh, M.S. (2020). Het groeiende belang van privacybeschermingsmethoden. iBestuur magazine, (15 oktober).
Gestel, B. van (2020). Bestraffing van Syriëgangers. Ars Aequi, 69, 1005-1012. Verdieping.
Geurts, T. & Gutterswijk, R.V. (2020). Doing Justice to Your Child: A Dutch Intervention Pilot for Parents in a High Conflict Divorce. Journal of Family Therapy.
Kruisbergen, E., Haas, M., Snijders, J. & Maas, R. (2020). De gelegenheid te baat nemen? Criminaliteit in tijden van corona en sociale onthouding. Recht der Werkelijkheid, 41(3), 31-50. Met bijbehorende podcast te beluisteren via iTunes, Spotify en Anchor FM.
Kulu-Glasgow, I., Noyon, S., Smit M. (2020). “Ik vertrek”: Migratie, besluitvorming en ‘agency’ van alleenstaande minderjarige asielzoekers. Journaal Vreemdelingenrecht,19(3).
Laan, A. M. van der, Pleysier, S., & Weerman, F. C. (2020). Hedendaagse jeugdcriminaliteit: Nieuwe vragen en enkele antwoorden na een historische daling. Tijdschrift voor Criminologie, 62(2-3), 115-129.
Latenko, A., Bargh, M. S., Braak, S. van den & Vink, M. (2020). A review of frequency table disclosure control from a microdata perspective. In ICDS 2020: The Fourteenth International Conference on Digital Society (pp.12-19).
Meer, M. van der, Maliepaard, M., Schans, D., & Can, S. van (2020). Wanneer en waarom vragen slachtoffers van mensenhandel asiel aan? Asiel & Migrantenrecht, (5).
Noyon, S. & Kulu-Glasgow, I. (2020). Afgewezen alleenstaande minderjarige vreemdelingen in Nederland. Demos, 36(9), 1-4.
Noyon, S.M., Meer, M. van der, Kulu-Glasgow, I. & Schans, D. (2020). Steun onder statushouders voor de Nederlandse rechtsstaat. Sociale vraagstukken, (2 juli).
Platje, E. & Kogel, C.H. de (2020). Neuropsychologie en licht verstandelijke beperking bij jongvolwassenen onder reclasseringstoezicht. LVB Onderzoek & Praktijk, 18(2), 17-24.
Pool, R., Berkel, J. van, Braak, S. van den, Harbers, M. & Bargh, M.S. (2020). The Internet of Things in a Smart Society: How Government Policy Can Help Seize Opportunities and Mitigate Threats. In J. Gil-Garcia, T. Pardo and M. Gasco-Hernandez (eds), Beyond Smart and Connected Governments: Sensors and the Internet of Things in the Public Sector (pp. 25-48). Cham: Springer. Public Administration and Information Technology (PAIT), vol 30.
Prop, L. C. J., Laan, A. M. van der, Barendregt, C. S., & Nieuwenhuizen, C. van (2020). Characteristics of Young Adults Sentenced with Juvenile Sanctions in the Netherlands. Erasmus Law Review, (1), 45-59.
Sipma, T., Beerthuizen, M.G.C.J. & Laan, A.M., van der (2020). Slachtofferschap bij cybercrime. In W. van der Wagen, J.J. Oerlemans & M. Weulen Kranenbarg (Red.). Basisboek cybercriminaliteit. Den Haag: Boom criminologie.
Tetering, M.A.J. van, Laan, A.M. van der, Kogel, C.H. de, Groot, R.H.M., de & Jolles, J. (2020). Sex differences in self-regulation in early, middle, and late adolescence: A large-scale cross-sectional study. PLoS ONE, 15(1): e0227607.
Vink, M., Netten, N., Bargh, M.S., Braak, S. van den & Choenni, S. (2020). Mapping crime descriptions to law articles using deep learning. In Proceedings of the 13th International Conference on Theory and Practice of Electronic Governance (ICEGOV 2020) (pp. 33-43). New York: Association for Computing Machinery.
Wilsem, J. van, Sipma, T. & Meijer-van Leijsen, E.M.C. (2020). Wie krijgt zijn geld terug? Acties van slachtoffers tot schadevergoeding bij bankfraude. Justitiële Verkenningen, 46(2), 76-89.
Justitiële Verkenningen
Justitiële verkenningen is een gezamenlijk tijdschrift van het WODC en Boom Juridisch. In 2020 verschenen er 4 themanummers van Justitiële Verkenningen met de volgende onderwerpen:
- De aanpak van de schuldenproblematiek
- Nieuwe vormen van oplichting en fraude
- De slimme stad
- Trends in kunstcriminaliteit
Bij de totstandkoming van editie 2 is nauw samengewerkt met gastredacteur Marleen Weulen Kranenbarg, als wetenschappelijk medewerker verbonden aan de Vrije Universiteit in Amsterdam. Redactieraadlid Marc Schuilenburg was gastredacteur van editie 3.
In verband met de coronapandemie was het niet mogelijk om de gebruikelijke 6 themanummers uit te brengen. In overleg met Boom Juridisch is besloten om het voor 2020 bij 4 nummers te laten en in 2021 weer 6 nummers te publiceren.
Er waren in 2020 geen wijzigingen in de samenstelling van de redactieraad. Deze bestond uit:
- Prof. mr. dr. Miranda Boone
- Dr. Andrea Donker
- Dr. Peter Klerks
- Manon van der Meer MSc.
- Dr. Robby Roks
- Dr. mr. Marc Schuilenburg
- Dr. Bob van der Vecht
De redactie van Justitiële Verkenningen organiseert met enige regelmaat symposia rond de verschijning van een themanummer. Dit jaar waren het met name editie 1 en 3, die zich goed leenden voor een dergelijke bijeenkomst. Wegens de pandemie konden deze symposia geen doorgang vinden.
Presentaties
Onderzoekers van het WODC presenteren regelmatig hun bevindingen op congressen, als onderdeel van universitair onderwijs en bij (uitvoerings)organisaties. Hieronder zijn deze presentaties opgenomen. In 2020 werden deze presentaties vaak online gegeven.
Braak, S.W. van den (2020, januari). Leer te voorspellen met big data modellen. Workshop bij de bijeenkomst ‘Ceremoniale Overdracht wet USB’ bij het CJIB in Leeuwarden.
Dijk, E.M. van (2020, juli). De methode Bellingcat in evaluatie en toezicht. Medeorganisator van het Vide Evaluatorennetwerk webinar.
Hoekstra, M.S. (2020, januari). Acting on justiciable problems in a welfare state context: Does income inequality still matter? Presentatie van paper op VSR conferentie 16 januari 2020.
Kogel, C.H. de (2020, maart). Handen ineen voor jeugd. Middagsymposium van de Nationale Wetenschapsagenda-routes ‘Jeugd’ en ‘NeurolabNL’ in Utrecht.
Kogel, C.H. de (2020, november). Matchmaking Event NeurolabNL. Voorzitter bij dit online event van NWO/NWA in Den Haag.
Kogel, C.H. de (2020, oktober). Onderzoeksprogramma Evaluatie wet forensische zorg. Presentatie bij de online expertmeeting Wfz, Wvggz, Wzd, WODC-ZonMW.
Kogel, C.H. de (2020, november). Het ‘puberbrein’ en crimineel gedrag. Online Webinar voor ca 60 gedragsdeskundigen Raad voor de Kinderbescherming.
Kogel, C.H. de (2020, november). Webinar Technologische hulpmiddelen in toezicht op delinquenten. Onderdeel van het Online seminar ‘Tools in toezicht’, Haags Congresbureau.
Moolenaar, D.E.G. (2020, november). Forecasting for Prison and Probation services. Presentation at ‘The detention and probation forum 2020’ (online conference).
Moolenaar, D.E.G. (2020, september). Maatschappelijke Kosten Baten Analyse. Presentatie aan de Algemene Rekenkamer.
Moolenaar, D.E.G. (2020, januari). Prognosemodel Justitiële Ketens. Presentatie aan de Inspectie JenV.
Moolenaar, D.E.G. (2020, juni). Verkenning werkwijzer MKBA Justitie en Veiligheid. Presentatie aan het interdepartementale kernteam MKBA.
Nagtegaal, M.H. (2020, maart). De tbs-maatregel: Achtergrond en weigeren. College bachelor strafrecht, forensische psychopathologie, Universiteit Utrecht.
Nagtegaal, M.H. (2020, januari). Tussen wet en werkelijkheid: De Wet langdurig Toezicht in de praktijk. Presentatie Festival Forensische Zorg, Utrecht.
Noyon, S.M. (2020, juli). Steun voor de Nederlandse rechtsstaat onder statushouders. Webinar lunchlezing in het kader van een WODC-onderzoek.
Turina-Tumewu, M. (2020, oktober). Ethiek en terrorismebestrijding: Welk gedrag past bij welk dilemma? Online BIN NL-lezing.
Uitgelicht onderzoek
On Statistical disclosure control technologies for protecting personal data in tabular data sets
Over het onderzoek
Het ministerie van Justitie en Veiligheid wil datasets proactief publiek beschikbaar stellen. Het motto hierbij is ‘openbaar tenzij’. Veel van de datasets betreffen privacygevoelige data: over justitiabelen, vluchtelingen of rechtzoekende burgers. Openbaarmaking moet daarom op een verantwoorde, privacybeschermende wijze gebeuren. Het WODC onderzocht Statistical Disclosure Control-technieken en -tools (SDC-technieken en -tools), waarmee identificerende en gevoelige gegevens zoveel mogelijk worden verwijderd of verhuld, terwijl de bruikbaarheid zo veel mogelijk behouden blijft. De kans op privacy-onthullingen wordt daardoor kleiner. Het rapport laat zien dat het gebruik van SDC-technieken en -tools complex is; gebruikers hebben hier vaak aanvullende begeleiding bij nodig.
De onderzoekers wijzen erop dat het nodig is om kennis over SDC-technieken en –tools breder te verspreiden. De kennis is nu voornamelijk aanwezig in het SDC-onderzoeksdomein, maar is ook van belang voor databeheerders en data-analisten, voor bestuurders die verantwoordelijk zijn voor privacy- en/of databeleid en voor professionals die datalabs en andere datagedreven samenwerkingsverbanden opzetten. Voortdurend onderzoek is nodig om op de hoogte te blijven van ontwikkelingen op dit gebied. In 2021 zal nog een publicatie verschijnen over een procedure voor de praktische inzet van de onderzochte privacybeschermingsmethoden en het inbedden ervan in (overheids-)organisaties.
Wat is ermee gebeurd
Dit onderzoek maakt deel uit van een langlopend Privacy Utility Tools-project. In dit project heeft het WODC meerdere producten ontwikkeld. Samen vormen deze een framewerk om SDC-technieken toe te passen in organisaties die vaak met (gevoelige) data en/of persoonsgegevens werken, zoals het ministerie van Justitie en Veiligheid. Het framewerk bevat een structuur om SDC-technieken toe te passen binnen dergelijke organisaties en beschrijft een iteratieve strategie voor aanpassing en ontwikkeling. De producten die tot dusver zijn ontwikkeld:
- Twee wetenschappelijke rapporten met een overzicht van de state of the art op het gebied van SDC-technieken.
- Een rapport over het beschermen van microdata en een rapport over het beschermen van geaggregeerde data.
- Een meer praktijkgericht rapport met richtlijnen voor het gebruik van SDC-technieken en een beschrijving van het beoogde framewerk.
- Een (mock-up) vereenvoudigde gebruikersinterface voor een SDC-tool, die het makkelijker maakt om het proces van het beschermen van (micro)data aan de hand van de richtlijnen te automatiseren.
Over dit onderzoek is een artikel verschenen op de website iBestuur. Het rapport is gepresenteerd op vier wetenschappelijke conferenties.
Bargh, M.S., Latenko, A., Braak, S. van den, Vink, M. & Meijer, R. (2020). On statistical disclosure control technologies for protecting personal data in tabular data sets. Den Haag: WODC. Cahier 2020-17.
